21 Mart toprak ananın uyanışına merhaba. Bugünü özel yapan pek çok sebep vardır.
İlkbahar ekinoksu.
Dünya Down Sendromu Farkındalık Günü’dür.
21-26 Mart tarihleri arasında Orman Haftası ve Ağaç Bayramı olarak kutlanır.
Kaşgarlı Mahmud -Dîvânu Lugâti’t-Türk ‘e göre; on iki hayvanlı Türk takviminde yılbaşı, 21 Mart yani Nevruz’dur.
Ekinoks, gece ve gündüzün eşit olmasıdır. 21 Mart ve 21 Eylül tarihlerinde güneş ışınlarının Ekvator’a dik düşmesiyle oluşur. Bu tarihten sonra gündüzler uzamaya başlar. Toprak ananın uyandığı, havaların ısınarak ağaçların çiçeklenmeye başladığı ve artık karların erimeye başladığı zamandır. Karanlıktan sonra gelen aydınlığın başlamasıdır aslında. Hepimizin silkinerek üzerimizden negatif enerjileri atmaya başlamamıza yardım eder. Toparlanmalı, potansiyellerimizi ortaya çıkartmalıyız bugün. Doğa bile tekrar can kazanırken, bize bunu gösterirken artık eski enerjilerde olamayacağımızı bilmeliyiz.
Bugün aynı zamanda yeni ay var bu yüzden kendine tertemiz bir sayfa açarak yeniliklerin seninle olmasına izin ver. Şimdi güzel başlangıçlar yapmamız, doğanın sesine kulak vererek ritmine kendimizi kaptırmamız gerekir. Uyanışın vaktidir aynı zamanda. Doğa sizi uyandırmaya, kendisiyle uyum için de olarak canlanmanızı ister. Bu bir insan içinde geçerli, bir tohum içinde. Tohumlar bile canlanırken bu süreçte toprağına neler ektiğine mutlaka dikkat etmelisin. Bugün inanışın neyse ona göre güzel dileklerde bulun, niyetler al, göreceksin o zaman toprağına ektiklerinin nasıl büyüdüğünü. Doğanın ışığından güç alarak kendi içindeki ışığını çıkart. Bolluğun, bereketin seninle olmasına izin ver. Yeteneklerine, yapabildiklerine ve en önemlisi kendine güvenmeyi seç. Kendine engel olmadan, olduğun gibi severek kendini onurlandır. Ve bunları tüm içtenliğinle seç.
21 Mart bolluğun temsilidir. Toprağın bereketini pek çok kültür farklı isimlerde fakat aynı şeyleri temsil eden tanrıçalara yansıtmışlardır. Tanrıça Umay (Umay Ana), Altay Türkleri’ne ait mitolojide insanların türemesiyle birlikte Umay Ana iki kayın ağacıyla birlikte inmiştir. Hayat ağacıda diyebiliriz. Yakut Türkleri’ne ait mitolojide Kübey Hatun bir doğum tanrıçasıdır ve kayın ağacının içinde yaşar. Anadolu’da bir Frig tanrıçası olan Kibele (Kybele) ise kayadan kendisini doğurduğuna inanılır ve toprağı temsil eder. Kibele başka kültürlerin mitolojilerinde farklı isimlerle yerini almıştır. Yunanlılar için Rhea, Mısırlılar için İsis, Artemis gibi isimler almıştır. Kültürlerde isimler değişse de tanrıçaların özellikleri aynıdır. Hepsi doğurganlığı, bereketi, toprağı, ağacı ve türeyişi temsil eder. Kısacası yeniden doğum zamanı için bugün özel bir gündür. İçimizdeki eril ve dişil enerjileri dengelemenin tam zamanıdır.
Aynı zamanda bugün Dîvânu Lugâti’t-Türk ‘e göre on iki hayvanlı Türk takviminde yılbaşıdır. Türkler bugüne ‘yeni gün’ demişlerdir. Fakat diğer Türk topluluklarında bugünün adı şöyledir:
Tatarlar: Nevruz
Nogay Türkleri: Navruz, Saban Toy
Gagavuzlar: İlk Yaz
Azerbaycan: Ergenekon Bayramı, Bozkurt Bayramı
Doğu Türkistan: Yeni Gün, Baş Bahar
Özbekistan Türkleri: Nevroz
Uygur Türkleri: Yeni Gün
Türkmenler: Teze Yıl
Kırgızistan: Noruz
Kazakistan: Nevruz Bayramı, Nevruz Küce
Altay Türkleri: Cılgayak Bayramı
Nevruz kelime olarak Farsça olduğu için yine pek çok konuda olduğu gibi bu konuda da tartışmalar yaşanmaktadır. Bu tarz tartışmaları yapanların Türkler’e bir şey yakıştıramayan, Türkler’in bir kültürünün olmadığını hatta ve hatta tarihlerinin olmadığını saçma bir şekilde ortaya atan Türk düşmanlarından kaynaklandığını görmekteyiz. Bu tarz tartışmalar Türkler’in sadece Orta Asya’da var olduğunu ve göçebe millet olmaktan öteye gidemediklerini savunanlardan çıkmaktadır. Oysaki Türkler’in olmadığı bir tarih yoktur. Bunun en güzel örneği olarak Yahudi asıllı Alman Prof. Fritz Neumark’ın sözünü verebiliriz: ”Tarihten Türkler çıkarılırsa, ortada tarih diye bir şey kalmaz.”
Yani günümüzde biz Türkler olarak kendi tarihimize hakim olmadığımızı ve fakat dünyanın pek çok ülkesinin Türk Tarihi’ne hakim olduğunu düşünüyorum. Bu yüzden tarihimizi tüm gerçekleriyle, belgeleriyle ortaya çıkartmak sadece tarihçilerin değil, Türk olan herkesin görevi olduğunu yine düşünmekteyim. Fakat 21. yüzyılda olmamız bile belgesiz tarih yazılmadığı anlamına gelmiyor. Hala daha belgesiz, uydurma ve kendi düşüncelerini tarih olarak akleden zihniyetler etrafımızda bulunmakta. Bunun içinde Ulu Önderimiz Atatürk’ün söylediği sözü sizlere tekrar hatırlatmak isterim: ”Biz daima gerçeği arayan ve onu buldukça ve bulduğumuza inandıkça ifadeye cesaret gösteren adamlar olmalıyız!” (Atatürk’ün Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti Yüksek Riyaseti’ne yolladığı mektuptan…)
Yine aynı zamanda Selçuklu Dönemi’nde ve Osmanlı Dönemi’nde de Nevruz Bayramı’nın izlerini görmekteyiz. Osmanlı Dönemi’nde Ertuğrul Gazi’yi Anma Şenlikleri 21 Mart günü devlet töreni yapılmasını da örnek olarak gösterebiliriz. Fakat 2. Abdülhamit ile birlikte tahta çıkış günü değişmiş ve törenler ise günümüzde son 50 yılı aşkın zamandır Eylül ayının ikinci haftasında yapılmaktadır. (9 Eylül – 11 Eylül)
Atatürk Dönemi’nde de Nevruz Bayramı’nın kutlandığını bilmekteyiz. 1921 yılında TBMM önünde yapılan kutlamalara Atatürk’te katılarak meclis balkonundan izlemiş, 1925 yılında ise Ankara Keçiören Çayırı’nda yapılan kutlamalara Atatürk’te katılmıştır. Türk Mitolojisi’nin en önemli destanlarından birisi olan Ergenekon Destanı’dır. Diğer destanlar ise Oğuz Kağan Destanı, Bozkurt Destanı, Göç Destanı’dır. Bu destanların ortak simgesi bozkurttur. Ergenekon Destanı’nın en önemli simgelerinden biriside Türkler’in Ergenekon’dan çıkışına yardım eden yine dişi bozkurttur. (Ashina/Asena/Asına) Atatürk zamanı cumhuriyetimizin ilk yıllarında bozkurt figürü yaygın şekilde kullanılmıştır. Bu yüzden Atatürk, bozkurtu devlet arması yapmak istemiş, yarışma açmıştır. Farklı alanlarda bozkurt figürü çokça kullanılmıştır.
Son olarak ben de bugünden sonra özellikle Türkler’in yeniden doğuşunu, uyanmasını, kendilerini, kendi tarihlerini tüm gerçekleriyle bularak dünyaya sunmalarını seçiyorum.
Tüm güzelliklerin, bolluğun ve bereketin ülkemize gelmesini temenni ediyorum.
İlkbahar Ekinoksu ve Türk’ün Nevruz Bayramı Kutlu Olsun!
Özgenur Akış