Yıllık izin hakkı bir dinlenme iznidir. Bir yıl boyunca çalışıp izne hak kazanan işçinin bu hakkını kullanması ruh ve sağlık durumu açısından önem taşır.
Yıllık ücretli izin hakkı 4857 Sayılı İş Kanunu’na tabi olarak çalışan işçilere uygulanır. Yıllık izne hak kazanabilmesi için işçinin işe girdiği tarihten başlayarak deneme süresi de dâhil olmak üzere 1 yıl çalışması gerekmektedir.
4857 Sayılı İş kanunun 53.maddesinde belirlenen yıllık izin günleri;
– 1 ile 5 yıl arasında olanlara (5 yıl dahil) 14 gün,
– 6 ile 14 yıl arasında olanlara 20 gün,
– 15 yıl veya daha fazla olanlara 26 gün yıllık ücretli izin verilmektedir.
Yıllık izinler kullanılırken, izin süresine rastlayan hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil günlerinin bu sürelere ilave edilmesi gereklidir. Örneğin, 14 günlük yıllık izne ayrılan bir işçi, izin süresine 2 gün de hafta tatili rastlayacağından, fiilen 16 gün izin kullanacaktır.
Bununla birlikte, 18 ve daha küçük yaşta olanlar, 50 ve daha büyük yaşta olanlara verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamayacaktır.
Bu süreler alt sınırları oluşturmakta, iş sözleşmeleri yolu ile daha uzun yıllık ücretli izin süreleri belirlenebilmektedir.
İzin süreleri, tarafların anlaşması ile bir bölümü on günden aşağı olmamak üzere en çok üçe bölünebilir. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez ve tek taraflı olarak feragat edilemez.
Yıllık Ücretli İzine Hak kazanımını örneklerle açıklamak isterim:
Örnek:
1- Bayan Müge, mizan unvanlı işyerinde 30.11.2017 tarihinde çalışmaya başlamıştır. Bu işçi kaç iş günü izin hakkı kazanmıştır?
Bayan Müge 30.11.2022 tarihinde 5 yılını doldurduğu için 30.11.2017-30.11.2022 tarihleri arasında 14 iş günü yıllık izin kullanabilecektir. Bayan Müge, 6.yılını 30.11.2023 tarihinde tamamlayacağı için Bu tarihten itibaren 20 iş günü yıllık izin kullanabilecektir.
2- Mizan unvanlı işyerinde 01.06.1996 doğumlu Bayan Dilara 20.06.2013 tarihinde işe başlamıştır. Bayan Dilara 20.06.2014 tarihinde yıllık izin kullanma hakkını hak etmiştir. Bu tarihten itibaren 18 yaşında olduğu için 20 iş günü yıllık iznini kullanacaktır. 01.06.1996 doğumlu Bayan Dilara 19 yaşında olduğu için 20.06.2015 tarihinden itibaren 14 iş günü yıllık izin kullanacaktır.
Yıllık İzin gününde çalışma yasağı;
Yıllık ücretli iznini kullanmakta olan işçinin izin süresinde çalışması yasaktır. Şayet izin süresi içinde ücret karşılığı bir işte çalıştığı anlaşılırsa, bu izin süresi içinde kendisine ödenen ücret işveren tarafından geri alınabilir.
Sözleşmenin Sona Ermesinde İzin Ücreti
İş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi halinde işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücreti, sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödenir.
Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz. Yıllık ücretli izin süresine rastlayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri ayrıca ödenir.
İş kanununa göre işçiye verilmiş bulunan yıllık ücretli izin süresi yıllık ücretli izin bakımından çalışılmış gibi sayılır.
Kanuna aykırı davranan işverene ceza!!!
Yıllık izin yönetmeliğinin esas usullerine aykırı olarak izni kullandırmamak, eksik kullandırmak, yıllık izin ücretini eksik ödeyen veya kanuna aykırı olarak bölen işveren veya işveren vekiline bu durumda olan her işçi için 2022 yılında 755,00-TL idari para cezası verilir.
Yeliz Şeviktürk Altınöz
YAZARA AİT DİĞER YAZILAR
- Türklerin Nardugan Geleneği7 Ocak 2023
- Etsizolojik Ücret ve Heterodoks Sonuçları26 Aralık 2022
- Dönence8 Aralık 2022
- Kutlu Türk ve Anıtkabir16 Kasım 2022
