DENİZ SAYINHAN – [email protected]
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu, ABD’nin Kudüs’u İsrail’in başkenti olarak tanıma kararını reddetti. BM’nin Kudüs ile ilgili tasarısını 128 ülke kabul ederken; 9 ülke ret, 35 ülke de çekimser oy kullandı.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump’ın, Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanımasına ilişkin imzaladığı kararın ardından başlayan tartışma BM Genel Kurulu’nda da devam etti. BM’ye üye tüm devletlere “Kudüs’te diplomatik misyon kurmaktan kaçınma” çağrısı yapan karar tasarısı BM Genel Kurulu’nda 128 oyla kabul edildi. Yapılan oylamada ABD ve İsrail başta olmak üzere 9 ülke ret oyu verirken, 35 ülke de çekimser oy kullandı.
BM’nin bu kararının ardından Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Twitter hesabından paylaştığı mesajda Trump’a kararından dönme çağrısı yaptı ve BM’de alınan kararı memnuniyetle karşıladığını ifade etti.
Donald Trump ise BM’deki oylama öncesinde ret oyu kullananları kaydedeceğini söyleyerek açıkça tehditte bulunması tartışmalara neden oldu.
Abbas: Hiçbir ABD planını kabul etmeyeceğiz
KARAR NE ANLAMA GELİYOR?
Peki bu toplantı ve yapılan bu oylama ne anlama geliyor? Tüm bu tartışmalar ve BM’nin aldığı kararı, Emekli Büyükelçi ve CHP eski milletvekili Faruk Loğoğlu, BirGün için değerlendirdi.
Kararın doğrudan yaptırım gücü olmamasına karşın önemli olduğunu kaydeden Loğoğlu, “Karar, Filistin halkının davası için önemli bir gelişme olabilir” dedi. Kudüs ile ilgili çözüm çabalarının bu kararla birlikte hız kazanabileceğini belirten Loğoğlu, oylamada ret oyu kullanan ülkelerin Trump’ın tehditlerinden etkilenmiş olabileceğini doğruladı.
“KUDÜS’E ULUSLARARASI TOPLUMUN BİR MESELESİ OLARAK BAKMAK GEREKİR”
“Ret oyu veren ülkelere baktığımda, bunların Kudüs’ün statüsü ile ilgili var olan politikaları doğrultusunda tasarıya karşı çıktıklarını düşünmüyorum” diyen Loğoğlu, Trump’ın tehditlerinin özellikle Avrupa ülkelerinin ABD ile ilişkilerinde gerginlik yaratmasının kaçınılmaz olduğunu ifade etti. Bununla birlikte ABD’nin tasarıyı kabul eden ülkelerle ilgili özellikle ticari yaptırımlarda bulunmasının mümkün olduğunu dile getiren eski büyükelçi, “Kudüs’e uluslararası toplumun bir meselesi olarak bakmak, bir insanlık değeri olarak Kudüs’ün statüsünü ve Filistin halkının haklarını savunmak gerekir” dedi.
HANGİ ÜLKELER NE OY VERDİ?
ABD ve İsrail ile birlikte tasarıya karşı çıkan ülkeler, Guatemala, Honduras, Togo, Micronezya, Nauru, Palau ve Marshall Adaları.
Çekimser kalan ülkeler arasında ise Arjantin, Avustralya, Kanada, Hırvatistan, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Letonya, Meksika, Filipinler ve Romanya da var.
Kabul edilen tasarının tam metni şöyle:
“Genel Kurul, (…)
Kutsal Kudüs Kenti’nin özel statüsünü, özellikle de BM kararlarında belirtildiği üzere kentin ruhani, dini ve kültürel boyutlarının korunma ihtiyacını göz önünde bulundurarak,
Kudüs’ün nihai statüsüne BM kararları çerçevesinde yürütülecek müzakereler sonucunda karar verilmesi gerektiğini vurgulayarak,
Kutsal Kudüs Kenti’nin statüsünü, karakterini veya demografik yapısını değiştirme niyetindeki kararların yasal bir etkisi olmadığını, geçersiz olduğunu ve Güvenlik Konseyi’nin kararları doğrultusunda iptal edilmesi gerektiğini tekrar tasdik ederek,
Tüm devletleri BMGK’nın 478 sayılı kararı uyarınca Kudüs’te diplomatik misyon kurmaktan kaçınmaya davet eder;
Tüm devletlerin BMGK’nın Kutsal Kudüs Kenti kararlarına uygun hareket etmesini ve bu kararlara aykırı bir eylem veya önlemi tanımamasını talep eder;
Sahada iki devletli çözümü tehlikeye atan negatif trendlerin geri çevrilmesi ile vakit kaybetmeden, Orta Doğu’da Birleşmiş Milletler kararları ve toprak hakkı da dahil olmak üzere Madrid şartnamesini, Arap Barış İnisiyatifi’ni ve Orta Doğu Dörtlüsü Yol Haritası’nı temel alan kapsamlı, adil ve kalıcı bir barışa ulaşmayı hedefleyen uluslararası ve bölgesel çabaların hızlandırılmasına yönelik çağrısını tekrar eder;
Onuncu acil özel oturumu geçici olarak sonlandırmaya ve Genel Kurul Başkanı’na üye devletlerin talebi doğrultusunda oturumu devam ettirme yetkisi verme kararı alır.
