Müteahhitler

“Türkiye’nin geleceğine ipotek konuluyor” yorumlarının haklılığı, Karayolları Genel Müdürlüğü’nün bütçe teklifiyle ortaya konuldu. Müteahhitlere 2025-2027 döneminde 326,6 milyar TL’lik garanti ödemesi öngörüldü.

Müteahhitlere, işletme hakkı ve garanti anlaşmaları ile inşa ettirilen yol, köprü ve otoyollar için 2025, 2026 ve 2027 yıllarında ödenmesi öngörülen garanti tutarı belli oldu. Tahmin edilen tutar 328,7 milyar TL oldu.

Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), Türkiye'nin kurumlar vergisi rekortmenlerini açıkladı. Listenin ilk sırasında Ziraat Bankası yer aldı. Listenin ilk 5 sırasında bankalar yer aldı. Listede; dev havalimanı, köprü, otoyol ve metro projelerinin ihalelerini alan Mehmet Cengiz, Nihat Özdemir ve İbrahim Çeçen gibi isimlerin firmaları ise yok.

6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremlerinin ardından milyarlık TOKİ ihaleleri pazarlık usulüyle AKP’lilere verilmeye devam ediliyor.

Prof. Dr. Adem Sözüer, sadece müteahhitlerin değil başka sorumluların da olduğunu kaydetti: "Şehircilik bakanlığı, belediyeler, kolluk, savcılıklar, kaçak yapılaşmaları bilmelerine, görmeleri rağmen, kaçak yapılaşmayla ilgili kanunları uygulamadılar. Bu bakımdan görevini yapmayan, öncelikle yetkili bakanlar, belediye başkan ve görevlilerinin sorumluluğu var" dedi.

Saray yönetimi faize günlük 871 milyon TL, müteahhitlere ise günlük 352 milyon TL’ye denk düşen harcamalara imza attı. Sadece iki harcama kalemi için günlük 1 milyar 200 milyon TL ödeme yapıldı.

Sayıştay, çoğu muhalefet partilerinin “5’li çete” olarak nitelendirdiği müteahhitlere ilana çıkmadan, kimseye duyurulmadan özel davetle verilen 9 dev ihalenin sonucunun da kamuoyundan saklandığını ortaya çıkardı. Saklanan ihaleler arasında "saray müteahhidi Rönesans'ın 7.7 milyarlık, Kalyon'un 9.4 milyarlık, Taşyapı'nın 14.7 milyarlık demiryolu ihaleleri var.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın 2022 yılının ilk yarısında müteahhitlere aktardığı paranın miktarı belli oldu. Bakanlık “Hane Halkına Yapılan Transferler” kaleminden 2022’nin ilk yarısında 1 milyar 93 milyon TL aktardı.

Yakın zamana kadar büyük kazanç kapısı görülen kamu ihaleleri müteahhitler için iflas riskine dönüştü. Müteahhitler yüksek teklif verince binlerce ihale iptal edildi.

Kamu ihalelerin neredeyse tamamını kazanan AKP’nin torpilli müteahhitlerine bir ayrıcalık daha tanındı. 1 milyar 330 milyon TL’lik dev ihale Kalyon’a bağlı RYS İnşaat’a verildi, yargı kararı yok sayıldı.

AKP iktidarının uygulamaya koyduğu yeni ekonomik politikanın etkilerinin ilk hissedildiği yerlerden biri de kamu ihaleleri oldu. Önünü göremeyen, maliyet hesabı yapamayan imüteahhitler halelere girmekten imtina etti. Son bir ayda merkezi yönetim tarafından planlanan en az 20 büyük yapım ihalesi iptal oldu.

Son dönemlerdeki artan çimento fiyatlarından şikayet eden müteahhitler, 9 Eylül tarihinden itibaren 15 gün sürecek iş bırakma eylemi kararı almıştı. Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan yetkililerin, eylem sonuç vermez ise bir sonraki adımlarının işçi çıkartmak olacağı belirtildi.