Erdoğan, Medrese Açılışında Atatürk’ün Kararını ve Cumhuriyet Dönemini Hedef Aldı

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ayasofya Fatih Medresesi açılışını yaptı. Burada yaptığı konuşmada Erdoğan, “Ayasofya’yı asli kimliğinden kopararak müzeye çeviren zihniyet, maalesef bu medreseye de tahammül edememiştir” dedi. Erdoğan “Bugün açılışını yaptığımız Ayasofya Fatih Medresesi ile izleri silinmek istenen bir eseri daha hamdolsun yeniden şehrimize kazandırıyoruz” ifadelerini kullandı.

Ayasofya’nın camiden müzeye dönüştürülmesi kararı, altında Mustafa Kemal Atatürk’ün de imzası bulunan 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu’nda alınmıştı.

ALİ ERBAŞ DA ‘LANET’ OKUMUŞTU

Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, camiye çevrilen Ayasofya’nın açılışında Diyanet’in resim sitesinde yayımlanan cuma hutbesinin dışına çıkmış, “Fatih Sultan Mehmet Han burayı kıyamete kadar cami olarak kalması için vakfetmiştir. Vakfedileni çiğneyen lanete uğrar” demişti. Erbaş’ın laneti büyük tepki çekmişti.

Danıştay, önceki yıl Ayasofya’yı müze yapan 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu Kararnamesi’ni iptal ederek Ayasofya’yı camiye dönüştürdü. Danıştay gerekçeli kararında “Ayasofya’nın Fatih Sultan Mehmet Han Vakfı’nın mülkiyetinde olduğu” bu nedenle “Ayasofya’nın vakfedenin iradesi gereği sürekli şekilde cami olarak kullanılması gerektiğine” hükmetmişti.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğünce yeniden inşa edilen ve Ayasofya Yerleşkesi olarak özüne uygun şekilde kullanılmak üzere Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesine tahsis edilen Ayasofya Fatih Medresesi açılacak. ( Elif Öztürk Özgöncü – Anadolu Ajansı )

NE OLMUŞTU?

Fatih Sultan Mehmet İstanbul’u fetih ettikten sonra Ayasofya’yı camiye çevirdi ve Ayasofya’nın kuzeybatısında yer alan papaz odaları olarak adlandırılan yapıyı da medrese yaptı.
Zaman içinde medrese işlevini sürdüren yapı hemen her dönemde bakım ve onarım çalışmalarından geçti.

Sultan Abdülaziz döneminde 1869-1874 yılları arasında yıktırılan ve eski medrese temelleri üzerine yeniden inşa edilen yeni medrese binası, Ayasofya’dan geriye çekilerek batı cephesinin hizasında hazırlanan projelere göre yapıldı.

Son Ayasofya Medresesi, Daru’l-Hilafetü’l-Aliye Medresesi olarak kullanılırken, 1924’de, İstanbul Belediyesi tarafından Öksüzler Yurdu olarak değerlendirildi.

1934 yılında Ayasofya Müze olduğunda medrese bir süre daha Öksüzler Yurdu olarak kullanıldı. 1936 yılında harap olması ve kullanıma müsait olmaması sebebiyle yıktırıldı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğünce yeniden inşa edilen ve Ayasofya Yerleşkesi olarak özüne uygun şekilde kullanılmak üzere Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesine tahsis edilen Ayasofya Fatih Medresesi açılacak. ( Lokman Akkaya – Anadolu Ajansı )

İLK ETAP ÇALIŞMALAR 2017’DE BAŞLADI

Rekonstrüksiyon sürecinde Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 19 Aralık 2012 tarih ve 1069 sayılı kararı ile restitüsyon ve rekonstrüksiyon projeleri uygun bulundu.

İstanbul Rölöve Anıtlar Müdürlüğünce 11 Aralık 2017’de Ayasofya Medresesi ilk etap işine başlandı. 31 Aralık 2019’da işin tasfiyesi yapıldı. Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yapılan ihale sonucu geçen yıl 25 Nisan’da Ayasofya Medresesi tamamlama işi yer teslimi gerçekleştirildi.

Ayasofya Fatih Medresesi, Vakıflar Genel Müdürlüğünün tekrar inşası ile günümüze kazandırıldı. Ayasofya Fatih Medresesi Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesine Ayasofya Yerleşkesi olarak özüne uygun şekilde kullanılmak üzere tahsis edildi.

Medresede, Ayasofya Araştırmaları Merkezi, Fatih Sultan Mehmet ve Dönemi Araştırma Merkezi, İslam Sanatları Uygulama ve Araştırma Merkezi, İslam Hukuku Araştırma Merkezi, Yazma Eserler Uygulama ve Araştırma Merkezi, Vakıf Araştırmaları Merkezi, Evliya Çelebi Çalışmaları Araştırma Merkezi, Görsel İletişim ve Tasarım Uygulama ve Araştırma Merkezi yer alacak.