LÜBNAN’DA BÜYÜK PATLAMA

Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta eski Başbakan Saad el-Hariri’nin evi yakınlarında büyük bir patlama meydana geldi.  Patlama sonrası 2 kilometrelik alanın yol olduğu belirtiliyor.

Lübnan resmi ajansı NNA, Beyrut Limanı’nda patlayıcı maddelerin bulunduğu 12 numaralı depoda yangın çıktığı ve ardından şiddetli patlama meydana geldiğini duyurdu.

Patlamadan hükümet binası da zarar gördü. Hariri’nin sağlık durumunun iyi olduğu ve olayı takip ettiği belirtildi.

CAN KAYBI 154’E YÜKSELDİ

Lübnan Sağlık Bakanı Müsteşarı Rıza el-Musavi, Beyrut Limanı’nda meydana gelen patlamada 154 kişinin öldüğünü, yaralı sayısının ise 6 bine ulaştığını belirtti.

Musavi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, “Beyrut Limanı’ndaki patlamada ölü sayısı 154, yaralı sayısı ise 6 bine ulaştı” dedi.  Yaralılar arasında 120 kişinin durumunun kritik olduğuna ve kayıp kişileri arama çalışmalarının devam ettiğine dikkati çeken Musavi, “Ölü sayısı artabilir.” değerlendirmesinde bulundu. 

Beyrut Limanı’nda 4 Ağustos’ta patlayıcı maddelerin bulunduğu 12 numaralı depoda önce yangın çıkmış ardından tüm Beyrut’u sarsan çok güçlü patlama meydana gelmişti. Beyrut Valisi Mervan Abbud da Beyrut Limanı’nda meydana gelen patlamanın yol açtığı zararın 10 ila 15 milyar doları aşabileceğini belirtmişti. 

3-5 MİLYAR DOLAR ZARAR

Beyrut Valisi Mervan Abbud, Beyrut Limanı’nda meydana gelen patlamanın 3 ila 5 milyar dolar hasara yol açtığını belirtti. 

Lübnan’ın 2018’deki Gayrı Safi Milli Hasıla’sı 57 milyar dolar olarak açıklanmıştı. 

BEYRUT VALİSİ OLAYI HİROŞİMA VE NAGAZAKİ’YE BENZETTİ 

Öte yandan Beyrut Valisi Mervan Abbud, olay yerinde incelemelerde bulundu Abbud, burada yaptığı açıklamada, Beyrut’un felaket bölgesi haline geldiğini ve hasarın yüksek olduğunu belirtti.

Abbud, limandaki patlamayı Hiroşima ve Nagazaki’ye benzetti.

KETAİB PARTİSİ GENEL SEKRETERİ ÖLDÜ

Bu arada Hristiyan Ketaib Partisi Genel Sekreteri Nizar Necaryan patlamada hayatını kaybetti.

Patlamanın BM Uluslararası Lübnan Mahkemesi’nin eski Lübnan Başbakanı Refik Hariri suikastı davasında kararını açıklamasına günler kala gerçekleşmesi dikkati cekiyor. BM Uluslararası Lübnan Mahkemesinin, Hariri suikastı davasında kararını 7 Ağustos’ta açıklayacağı duyurulmuştu.

ÜLKENİN CAN DAMARI: BEYRUT LİMANI

Lübnan’da büyük bir patlama sonucu yıkıma uğrayan Akdeniz’in en büyük limanlarından Beyrut Limanı (BL) ülke ekonomisinin can damarı sayılıyordu.

Lübnan’ın ana ticaret limanı BL’de dün patlayıcı maddelerin bulunduğu 12 numaralı depoda önce yangın çıktı.

Patlamada büyük ölçüde tahrip olan BL, başkentin kuzeyinde Akdeniz kıyısında bulunuyor. Lübnan Dağları’nın eteklerinde yer alan liman, Doğu Akdeniz’in en büyük ve en işlek limanlarından biri olarak Lübnan ekonomisinde önemli bir role sahip.

2 BİN 750 TON AMONYUM NİTRAT PATLADI

Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn, Cumhurbaşkanlığına ait Twitter hesabından yaptığı yazılı açıklamasında, herhangi bir güvenlik önemli alınmadan 2 bin 750 ton amonyum nitratın 6 yıl boyunca bir depoda tutulmasının ‘kabul edilemez’ olduğunu ifade etti.

Ülke genelinde 2 hafta süreyle olağanüstü hal ilan edilmesi gerektiğini kaydeden Avn, patlamaya sebebiyet verenlerin ve tüm sorumluların en ağır bir şekilde cezalandırılacağı sözü verdi.

Öte yandan Lübnan Emniyet Müdürü Abbas İbrahim, Lübnan Yüksek Savunma Konseyi’nin toplantısı sonrası yaptığı kısa açıklamada, söz konusu amonyum nitratın Afrika’ya gönderilmek üzereyken limanda infilak ettiğini söyledi.

Patlama sonucunda bölgenin en önemli ticaret limanlarından BL büyük bir harabeye dönüştü.

FELAKET BÖLGESİ İLAN EDİLDİ

Yüksek Savunma Konseyi’nin Cumhurbaşkanı Mişel Avn ile gerçekleştirdiği görüşmenin ardından yapılan yazılı açıklamada, patlamayla ilgili soruşturma komisyonu oluşturulduğu ve bu komisyonun 5 gün içinde bir rapor hazırlayacağı belirtildi.

Açıklamada, Beyrut’un “felaket bölgesi” ilan edildiği ve Bakanlar Kurulu’na da başkentte “olağanüstü hal ilan edilmesi” tavsiyesinde bulunulduğu kaydedildi.

Görüşme öncesinde konuşan Avn, Lübnan’da büyük bir felaket meydana geldiğini ve gerçekleştirdikleri toplantının amacının gerekli yargı ve güvenlik önlemlerini almak ve halka yardım etmek olduğunu ifade etti.

Olayla ilgili soruşturma açılması ve sorumluların belirlenmesi gerektiğini kaydeden Avn, Arap ve yabancı ülke liderlerinden Lübnan’a destek mesajları geldiğini aktardı.

Başbakan Hassan Diyab patlama nedeniyle ülkede çarşamba günü için “ulusal yas” ilan etmişti.

OHAL İLAN EDİLDİ

Cumhurbaşkanı Mişel Avn’ın daveti üzerine gerçekleşen toplantının akabinde Savunma Konseyi’nden yapılan açıklamada, Beyrut’ta 18 Ağustos’a kadar 2 haftalık OHAL ilan edilmesine karar verildiği belirtildi. 

Konsey ayrıca, ordunun, Beyrut’ta güvenliği sağlama görevini üstlenmesini, iç güvenlik güçleri, gümrükler, liman ve havalimanlarındaki silahlı güçler, silahlı koruma birlikleri ve itfaiyecilerin ordunun denetimine verilmesini kararlaştırdı.

Alınan kararlar arasında ayrıca, “yaralıların hastane masraflarının karşılanması için hastanelere fon tahsis edilmesi, hayatını kaybedenlerin ailelerine tazminat ödenmesi, patlamada buğday silolarının zarar görmesi nedeniyle buğday tedarikinde bulunulması, ithalat ve ihracat faaliyetinin devam etmesi için Trablus Limanı’nın hazır hale getirilmesi, oluşan zararın tespit edilmesi için Lübnan ordusuyla koordine içinde Yüksek Yardım Komisyonu oluşturulması ve bu komisyonun evleri kullanılamayacak duruma gelen ailelere barınak sağlaması, yabancı ülkelerden gelecek yardımlar için özel bir fon kurulması” yer aldı.

Irak, Katar ve Ürdün’den Lübnan’a 4 sahra hastanesi

Lübnan resmi ajansı NNA’da yer alan haberde Lübnan’ın, Katar’dan her biri 500 yatağa sahip iki sahra hastanesi, Irak’tan bir sahra hastanesi, kriz süresinde kullanılacak bir miktar petrol ve Fransa’dan gönderilen yardımları karşılamaya hazırlandığı belirtildi.

Haberde, Fransa’nın gönderdiği yardımların içeriğine ilişkin bilgi verilmedi.

Ürdün Kraliyet Divanından yapılan açıklamada da Lübnan’a sağlık personelinin de bulunduğu askeri bir sahra hastanesi gönderildiği ifade edildi.

Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi ise yaptığı yazılı açıklamada, ülkesinin, Lübnan’a acil tıbbi yardım yüklü özel bir uçak gönderdiğini kaydetti.

Eski Lübnan Başbakanı Saad Hariri de sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiğini, Pompeo’nun acil yardım gönderecekleri sözü verdiğini aktardı.

Beyrut Limanı’nda dün patlayıcı maddelerin bulunduğu 12 numaralı depoda önce yangın çıkmış, ardından tüm Beyrut’u sarsan çok güçlü bir patlama meydana gelmişti.

LİMANIN TARİHÇESİ

BL, Roma İmparatorluğu döneminden bu yana Lübnan ve Suriye’yi de kapsayan Levant bölgesinin tarihi boyunca hayati bir bölgesel ticaret limanı ve Doğu ile Batı arasında önemli bir ekonomik bağlantı noktası oldu.

Bu önem, limanın Akdeniz’i Orta Doğu’ya bağlayan ve Asya ile Afrika kıtalarının geçiş noktasında yer alan stratejik bir konumda bulunmasından kaynaklanıyor.

Osmanlı döneminde 1894’te genişletilerek açılan liman, 1925’te bir süre Fransızların elinde kaldı. BL, 1960’ta Lübnanlıların hakimiyetine geçti.

Lübnan’da 1975’te başlayan iç savaş sırasında büyük zarar gören liman, savaşın sona erdiği 1990’dan bu yana yeniden yapılanma ve genişleme sürecine girdi.

LİMANIN ALTYAPISI VE SAHİP OLDUĞU İMKANLAR

Beyrut Limanı, konteyner, otomobil, kuru ve sıvı yük ve depolama tesisleri de dahil olmak üzere hem yolcu hem de kargo terminalleri ile 1,2 milyon metrekarelik bir araziyi kapsıyor.

Limanın genel kargo alanı 12 depodan oluşuyor ve 120 bin ton kapasiteli bir tahıl ambarını içinde barındırıyor.

BL, ayrıca yıllık 1 milyon 200 bin konteyner taşıma kapasitesine sahip. Limanın toplam su havzası alanı 1 milyon 2 bin metrekare, toplam rıhtım uzunluğu ise 5 bin 655 metre.

Liman, stratejik konumu ve sahip olduğu imkanlardan dolayı dünyanın en büyük denizcilik nakliye şirketleri tarafından aktarma merkezi olarak kullanılıyor.

Lübnan ekonomisinde hayati öneme sahip Beyrut Limanı, ülkeye gelen ithal ürünlerin de büyük oranının giriş noktası olarak biliniyor.

BEYRUT LİMANI’NIN STRATEJİK ÖNEMİ

BL, doğu Akdeniz’in en önemli limanlarından biri ve Lübnan’ın adeta deniz yolu ile dünyaya açılan kapısı konumunda.

Birleşmiş Milletler (BM) Ticaret ve Kalkınma Konferansı’nın (UNCTAD) 2018’de yayımladığı “Sevk Bağlantı Hattı” indeks raporuna göre, BL, sergilediği performans dolayısıyla dünya genelinde 171 liman arasında 38. sırayı aldı.

Bölgesel düzeyde BL, Orta Doğu’daki liman ülkeleri arasında aynı indekste 6. sırada bulunuyor. Raporda, hem bölgesel hem de dünya genelindeki sıralamasıyla BL’nin performansının ne kadar önemli olduğuna dikkat çekiliyor.

Liman, jeostratejik konumu itibarıyla Ürdün, Suudi Arabistan, Irak ve diğer Körfez ülkelerinin Akdeniz ile bağlantısını sağlayan önemli limanların başında yer alıyor.

EKONOMİYE KATKISI

BL’ye ilişkin resmi verilerin paylaşıldığı “portdebeyrouth” internet sitesinde yer alan bilgilere göre, limanın ülkeye getirisi 2005’ten bu yana kademeli bir şekilde her yıl artmış durumda.

Sitedeki bilgilerde BL’nin 2005’teki toplam geliri 89 milyon iken, 2017’de bu tutarın 313 milyon dolara kadar çıktığı görülüyor.

BL’den gelip Lübnan hükümetinin kasasına giren net kârın ise 2005’te 14 milyon civarındayken 2017’de 124 milyon dolara yükseldiği belirtiliyor.

Limanda 2002’de toplam 1029 kişi istihdam edilirken, teknolojik altyapının geliştirilmesiyle 2017’de istihdam edilen kişi sayısı 281’e kadar düştü.

Lübnan, BL’nin 2002’de taşıdığı her ton başına 3,2 dolarlık net kâr elde ederken, bu rakam 2017’de ton başına 15 dolara kadar çıktı.

Liman ayrıca, birçok uluslararası gemi nakliyat firmasının Lübnan’da faaliyet göstermesine vesile olup hem yerli hem de yabancı işçileri bünyesinde istihdam etmesini sağlıyor.

Bunun yanında özellikle Beyrut’a gelen birçok turist gemisi ve diğer deniz araçları da bu limana yanaşarak ülke ekonomisine büyük katkı sağlıyor.