Karayolları Genel Müdürlüğü Bütçesinde Garanti Tahribatı

AKP iktidarında Kamu-Özel İşbirliği (KÖİ) ve Yap-İşlet-Devret (YİD) yöntemiyle hayata geçirilen projeler, kamunun bütçesinde adeta karadelik açtı. KÖİ ve YİD projeleri, büyük tutarlardaki kamu kaynaklarının belli şirketlere aktarılmasına neden oldu.

Hesapsızca verilen geçiş garantileri nedeniyle köprü ve otoyolları işletmeci şirketlerin sermayelerine sermaye kattı.

EN BÜYÜK KALEM SERMAYE GİDERİ

Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 2023 yılı mali hesaplarına yönelik denetimler Yap-İşlet-Devret projelerinin bütçede yarattığı tahribatı gözler önüne serdi. Sayıştay denetimlerinin ardından hazırlanan rapora göre, KGM’nin cari transferler kapsamında 2023 yılında yaptığı 56 milyar 997 milyon 287 bin TL’lik harcamanın yüzde 99,6’sını Yap-İşlet-Devret projeleri için yapılan garanti ödemeleri oluşturdu.

KGM, 2023 yılında toplam 236 milyar 101 milyon 159 bin TL harcadı. Toplam 236,1 milyar TL’lik harcamanın 150,2 milyar TL’si sermaye giderleri kapsamında yapılan ödemeler nedeniyle gerçekleşti. Sermaye giderlerinin ardından en büyük gider kaleminin, “Cari Transferler” kalemi olduğu bildirildi. Müdürlüğün cari transferler kapsamında yaptığı harcamanın detayları ise Yap-İşlet-Devret projelerinin kamuya yükünü bir kez daha ortaya koydu. 56,9 milyar TL’lik harcamanın tamamına yakını Yap-İşlet-Devret projeleri için yapılan garanti ödemelerinden kaynaklandı. KGM’nin Yap-İşlet-Devret projeleri için yalnızca 2023 yılında 56 milyar 824 milyon 228 bin TL’lik ödeme yaptığı öğrenildi.

Dev artış

Yap-İşlet-Devret projeleri için KGM bütçesinden ödenen garantilerde yıllar itibarıyla yaşanan değişim de dikkat çekti. 2019-2023 döneminde yıllara göre gerçekleşmesi, 
şöyle sıralandı:

• 2019: 5,1

• 2020: 10,1

• 2021: 14,2

• 2022: 36,3

• 2023: 56,9

Kaynak: BİRGÜN